Prof. Dr. Dr. Georg Schuppener.

 

Narodil se roku 1968 v Cáchách. Studoval germanistiku, historii, matematiku, filosofii a dějiny vědy na řadě německých univerzit (v Cáchách, Hamburku, Lipsku a Jeně). Jako hostující profesor působil na univerzitách v Halle an der Saale, Kaliningradu a Ústí nad Labem. Dnes pracuje jako mimořádný profesor v Institutu germanistiky (Institut für Germanistik) Univerzity v Lipsku (obor vývoj jazyka) a externě vyučuje také na katedře germanistiky Filozofické fakulty ZČU v Plzni. Je autorem četných publikací o historii jazyka, literatury, kultury a vědy. Roku 2002 obdržel cenu Theodora Fringse, udělovanou Saskou akademií věd v Lipsku (Sächsische Akademie der Wissenschaften zu Leipzig).

 

    Výběrová bibliografie:

    Monografie:

·       Geschichte der Zeta-Funktion von Oresme bis Poisson, Egelsbach – Frankfurt am Main – Washington 1994 (= Deutsche Hochschulschriften 533).

·       Germanische Zahlwörter. Sprach- und kulturgeschichtliche Untersuchungen insbesondere zur Zahl 12, Leipzig 1996.

·       Jesuitische Mathematik in Prag im 16. und 17. Jahrhundert (1556-1654), Leipzig 1999.

·       Matematika v jezuitském Klementinu v letech 1600-1740, Praha 2001 (= Dějiny matematiky 18) (společně s Karlem Mačákem).

·      Bibliographie zur Sondersprachenforschung, Wiesbaden 2002 (= Sondersprachenforschung 6).

·       Prager Jesuiten-Mathematik von 1600 bis 1740, Leipzig 2002 (společně s Karlem Mačákem).

·     Die Dinge faßbar machen. Sprach- und Kulturgeschichte der Maßbegriffe im Deutschen, Heidelberg 2002 (= Sprache – Literatur und Geschichte. Studien Linguistik/Germanistik 22).

·       Stanislav Vydra (1741–1804). Zwischen Elementarmathematik und nationaler Wiedergeburt, Leipzig – Liberec 2004 (společně s Karlem Mačákem).

·      Spuren germanischer Mythologie in der deutschen Sprache. Namen, Phraseologismen und aktueller Rechtsextremismus, Leipzig 2007.

 

Studie ve sbornících a časopisech:

·       Jesuitische Astronomie in Prag. Ein Überblick, Acta Universitatis Carolinae – Mathematica et Physica 46, 2005, Supplementum, s. 153-172.

·       Der Nachlass von Wilhelm Hey, Jahrbuch der Interessengemeinschaft Marlitt e.V. 6, 2005, s. 29-38.

·       Poznámky k pojmenování slovenských historických měr a vah, in: XXII. zborník dejín fyziky. Zborník príspevkov z 11. medzinárodného seminára z dejín fyziky, Brno, 9.-11. 9. 2004, edd. Ingrid Hympánová – Miroslav Tibor Morovics, Bratislava 2005, s. 41-50.

·       „Aller guten Dinge sind drei.“ Die Zahl Drei in Phraseologismen, in: Zwischen Lexikon und Text. Lexikalische, stilistische und textlinguistische Aspekte, hrsg. von Ulla Fix – Gotthard Lerchner – Marianne Schröder – Hans Wellman, Leipzig 2005 (= Abhandlungen der Sächsischen Akademie der Wissenschaften. Philologisch-historische Klasse. Bd. 78. Hf. 4), s. 348-357.

·       Prager Jesuiten-Philosophen des 17. und 18. Jahrhunderts, in: Philosophia Vitam Alere. Studia Professori Romano Darwoski SJ Septuagenario Dicata, Krakau 2005, s. 657-675.

·      Neue Entwicklungen in der Begabungsförderung bei Schülern im Bereich Mathematik, in: Mezinárodní konference Prezentace matematiky ’04. Sborník příspěvků, edd. Jana Přívratská – Jana Příhonská – Dana Andrejsová, Liberec 2005, s. 127-135.

·       Scheitern in Wolfgang Koeppens Nachkriegsromanen, Orbis Linguarum 30, 2006, s. 5-14.

·       Unterhaltungsmathematik in Rechenbüchern des 16. und 17. Jahrhunderts, in: Mezinárodní konference Prezentace matematiky ’05. Sborník příspěvků, edd. Jana Přívratská – Jana Příhonská – Dana Andrejsová, Liberec 2006, s. 209-222.

·       Reflexionen über das Zahlensystem, in: Umění a věda v době Juana Caramuela z Lobkovic. Sborník referátů z konference v Hradci Králové ve dnech 15. a 16. října 2006 u příležitosti 400. výročí narození Juana Caramuela z Lobkovic, Hradec Králové 2006, s. 15-16.

·   Mathematical topics of examinations at the beginning of the 20th century, in: International Conference Presentation of Mathematics ’06, Liberec 2006, s. 37-42.

·       Suppletivformen bei Numeralia im Deutschen und anderen germanischen Sprachen, in: Sprache und Sprachen im mitteleuropäischen Raum. Vorträge der internationalen Linguistik-Tage Trnava 2005, ed. Růžena Kozmová, Trnava 2006, s. 68-80.

·       Dialektspezifika in Erpresserbriefen als Hinweise zur Täteridentifizierung, tamtéž, s. 163-179.

·     Entlehnung historischer Maßbegriffe aus dem Deutschen ins Polnische, in: Fundamenta linguisticae. Linguistische Treffen in Wrocław 1, hrsg. von Iwona Bartoszewicz – Joanna Szczek – Artur Tworek, Wrocław – Dresden 2007 (= Beihefte zum Orbis Linguarum 67), s. 145-155.

·       Lassen wir die Bilder sprechen – Im Paradies der Sinne. Text und Bild in der Fernsehwerbung, Roczniki Naukowe PWSZ XIV. Języki obce 4, 2008, s. 45-60 (společně s Detelinou Georgievou).

·       Wasser in Sprichwörtern und Redewendungen, in: Alles fließt. Dimensionen des Wassers in Natur und Kultur, hrsg. von Elmar Schenkel – Alexandra Lembert, Frankfurt am Main 2008, s. 47-54.

·       Die Sprache des Rechtsextremismus – Ein lange vernachlässigter Bereich der Forschung, in: Sprache des Rechtsextremismus. Spezifika der Sprache rechtsextremistischer Publikationen und rechter Musik, hrsg. von Georg Schuppener, Leipzig 2008, s. 9-14.

·      Visierbücher als frühneuhochdeutsche Fachtextsorte, in: Fachtextsorten – Gestern und Heute. Ingrid Wiese zum 65. Geburtstag, hrsg. von Irmhild Barz – Ulla Fix, Frankfurt am Main 2008, s. 71-83.

·      Volksüberlieferung und germanische Mythologie in der „Brockenpost“, in: „Über allen Gipfeln…“. Bergmotive in der deutschsprachigen Literatur des 18. bis 21. Jahrhunderts, hrsg. von Edward Białek – Jan Pacholski, Dresden – Wrocław 2008, s. 161-181.

·       Статистический материал в путевых заметка и других сочинениях о России конца XVIII в., in: „Вводя нравы и обычаи Европейском народе“. К проблеме адаптации западных идей и практик в Российской империи, ed. A. B. Доронин, Moсквa 2008, s. 138-151.

·       „Intellectus igitur, non reperit, sed facit Numeros“. Caramuels Reflexionen über das Zahlensystem, in: Juan Caramuel Lobkowitz: The Last Scholastic Polymathm, eds. Petr Dvořák – Jacob Schmutz, Prague 2008, s. 219-234.

·     Prekäre Wollust: Gestörte Sexualität in Wolfgang Koeppens „Tauben im Gras“, Jahrbuch der Internationalen Wolfgang Koeppen Gesellschaft 2008, Hamburg 2008, s. 195-217.

·      Lessings Beitrag zur Entwicklung des Wortschatzes unter besonderer Berücksichtigung seiner Übersetzungen, in: „Ihrem Originale nachzudenken“. Zu Lessings Übersetzungen, hrsg. von Helmut Berthold, Tübingen 2008 (= Wolfenbütteler Studien zur Aufklärung 31), s. 1-19.

 

    Přednáška:

Využití onomastiky v historickém výzkumu

(středa 25. března 2009 od 16 hodin)

 

Nomen est omen. Jakou roli hrají jména v historii? Přednáška má ukázat, že jména představují důležitý historický pramen, z něhož lze získávat informace, a to i v případě, že jiné prameny chybějí. Abychom ovšem mohli ze jmen čerpat přiměřené a opodstatněné poznatky, je nutné nejprve podrobněji znát vývoj různých druhů jmen, včetně četných faktorů a vedlejších aspektů, které měly v průběhu času na udělování jména vliv. Na praktických příkladech bude ukázáno, jak lze právě na tomto základě vyvodit ze samotných jmen zajímavé historické závěry.